Voordat ik naar Haïti vertrok, bracht ik in mijn eentje een bezoek aan mijn opa en oma. Ik had dit heel nuchter op mijn to-dolijst gekalkt. Toen ik er eenmaal aan toe was, wilde ik het bezoek – lekker praktisch – combineren met het terugbrengen van het boek Hoe God verdween uit Jorwert van Geert Mak, dat ik van opa had geleend.

Het tempo van het boek was voor dat moment veel te traag. Mijn jachtige bestaan bestond uit lijstjes, haastige afscheidsgesprekken en ingesproken WhatsApp berichten, want typen duurt zo lang. Ik heb het niet uitgelezen, maar opa wist dat ik van geschiedenis hield en tipte mij het te lezen. Hij herkende veel van zijn eigen leven in het boek.

Met het boek in de aanslag belde ik aan bij opa en oma. Opa deed open en was blij verrast dat ik er was. Prompt kreeg ik het boek cadeau. Hij zou er even iets in schrijven. Mijn drukke bestaan liet ik voor even op de stoep staan. Opa ging rustig in zijn vaste stoel bij het raam zitten en we hadden een gesprek over mijn vader, de vader van mijn vader en daar weer de vader van. Mijn opa bleek een geweldig verhaal te hebben over de laatste keer dat hij met mijn andere opa, opa van Egmond, in het bos was geweest. Oma kwam binnen en begon direct te zorgen. Thee en koekjes werden aangesleept. Zo konden de mannen gewoon door blijven keuvelen.

Opa was koning in het verweven van gesprekken en geestelijke teksten. Mijn vraag over hoe het ging, eindigde steevast in een psalm of gezang, zoals: ‘Want Hij die het beloofd heeft is getrouw!’ Een gesprek met opa, daar moet je echt de tijd voor nemen. Ik kreeg vaak te horen dat het snel slechter ging met opa, maar als hij eenmaal op zijn praatstoel zat, dan ging het als een trein. Psalmen van David waren favoriet, maar ook praten over seksualiteit en de Bijbel, spottende liedjes en foute rijmpjes: het kon allemaal. De Bijbel was zo verweven met zijn hele bestaan. Opa was een levend voorbeeld van de hoeveelheid wijze dingen die er over het praktische leven in de Bijbel staan. Als je wegging zei hij altijd: “Ik hou Groots van jullie.”

‘Een gesprek met opa, daar moet je echt de tijd voor nemen’

Die middag vertelde hij verhalen over het Rijnsburg dat ik nooit heb gekend, sprak hij over mensen waarvan ik alleen de kleinkinderen ken. We hebben in de keuken gehangen, waar ik vol trots mijn nieuwe camera liet zien en vertelde over onze wilde Haïtiplannen. Oma deed de vaat en opa rommelde met de post.

Stil heb ik afscheid genomen van jullie samen, zo lang in dat grote huis in Valkenburg. Vlak voordat ik wegging, kreeg ik nog een wijze raad in de keuken: “Zie toe dat je gebeden niet verhinderd worden.” Hij bedoelde daarmee dat ik de rust en tijd moet nemen om regelmatig goede gesprekken te voeren met God. Nu hij er niet meer is, blijkt die middag een ijzersterk voorbeeld van die woorden.

Ik nam ondanks de drukte de tijd voor hem en dit betaalde zich uit in deze herinnering van ons samen.

Dank lieve opa voor alles. Dank voor de wijze les om de tijd te nemen voor de mensen die er toe doen in het leven!

Ik hou Groots van u!

Rik